مقاله حاضر به بررسی شایستگی‌ها و میزان افتادگی سقف‌های تیرچه کرومیت و استروفیوم در سازه‌های بتنی می‌پردازد. از آنجا که در بسیاری از ساختمان‌ها و بناها، کرومیت و استروفوم مورد استفاده در سقف‌ها، مواردی در اجرای آنها وجود دارد، باعث می‌شود تا از مزایا و معایب آن در زمان ساخت اطلاعاتی داشته باشید.
به طور کلی، تیرچه‌های پیش ساخته کرومیت با بلوک‌های سفالی و بتن، اگر به درستی طراحی، محاسبه و اجرا شوند، به دلیل ضخامت بلوک‌های سقفی، لرزش کمتری نسبت به سقف‌های بتنی درجا و کامپوزیت دارند. اما این یک موضوع کلی بوده و در شرایط مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، لرزش سقف‌های کامپوزیت در مواردی که هر دو تیرچه‌های اولیه و فرعی در حین بتن‌ریزی در بتن قرار گیرند، بسیار کمتر خواهد بود.
لرزش سقف‌ها با بلوک‌های سبک قدیمی و تیرچه کرومیت پیش ساخته از جنس کامپوزیت نیز نسبت به سایرین از این نوع، کمتر است و این به دلیل وجود ماده‌ای به رنگ سفید در پلیمر پلی استایرن است که عایق رطوبت، گرما و عایق صوتی بوده که در کارخانه‌های پتروشیمی تولید می‌شود، خواهد بود.
این ماده در وزن حجمی بسیار کمی (1.04 تا 1.09 گرم در سانتی متر مکعب) در درجه‌بندی مختلف ریز و درشت وجود دارد که به شکل گرانول، ورق و بلوک با اندازه و ضخامت‌های مختلف یافت می‌شوند. برش آنها با دستگاه‌های برش یا با سیم داغ کار ساده‌ای است. در این مطالعه سقف‌های کرومیت و استروفیوم بررسی شده و مزایا و مضرات آنها در سازه‌های بتنی با سقف تیرچه مورد بررسی قرار گرفته است.
امروزه انواع متریال مورد استفاده برای ساخت و سازها وجود دارند، برخی از سازه‌ها به شکل ساختمان‌های اسکلت آهنی و برخی دیگر بتنی هستند. روش‌های مختلفی برای اجرای سقف‌ها از قبیل تیرچه‌های بتنی پیش ساخته، تیرچه فولادی کرومیت با کامپوزیت و سقف ساخته شده با تیرچه‌ها با استروفیوم وجود دارد و هر کدام دارای مزایا و مضراتی هستند، که در این سری از مقاله‌ها به طور کامل درباره آنها ذکر شده و مباحث مربوط به آنها ارائه خواهد شد.
کیفیت مواد نقش مهمی در ساختارهای پیش‌ساخته دارد که بعدا به آنها خواهیم پرداخت. ابتدا گفته می‌شود که در فرآیند تولید تیرچه‌های کرومیت، مخصوصا فرآیند جوشکاری از مهم‌ترین مواردی است که در هنگام بررسی دیداری قابل مشاهده خواهد بود. علاوه بر جوشکاری، موارد مختلفی در کیفیت آنها وجود دارد، مانند همپوشانی زیگزاگ، ابعاد جوشکاری و فواصل جوشکاری، مراحل زیگزاگی بر اساس محاسبات، کنترل دمای محیط و بررسی‌های جوشکاری منظم، که همه قابل ذکر است. بنابراین یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده تیرچه‌ها، جوشکاری نادرست آنها است.
استفاده از جوشکاری تک فاز که در بسیاری از کارگاه‌های غیر مجاز بسیار رایج است که این امر باعث بی ثباتی جوش می‌شود. همچنین افزایش بیش از حد آمپر جوش باعث ذوب شدن نقطه جوش شده و باعث کاهش قابل توجه در مقاومت تیرچه‌های جوش خورده می‌شود. مشکل شایع دیگر در هنگام آماده سازی تیرچه‌های کرومیت، عدم کفایت در فواصل جوش، همپوشانی نامناسب زیگزاگ‌ها، عدم توانایی جوشکاری زیگزاگ در گوشه‌های فوقانی، یا عدم کفایت طول جوشکاری زیگزاگ، وصله نامناسب قطعات، غیر سازگاری جوش با مرحله زیگزاگی و حتی عدم دقت در هنگام تقویت میلگردها است.
با توجه به عرض بیشتر بلوک‌های استروفیوم امکان قرارگیری آنها در سقف تیرچه کرومیت قابل قبول‌تر است، همچنین به دلیل بتن ریزی چندین سقف ساختمانی به طور همزمان، در صورت شکستن بلوک در طبقات بالاتر، تعداد شکست‌های بعدی در طبقات پایین به ترتیب افزایش می‌یابد، که نیاز به تهیه مصالح را بیشتر می‌کند.
مقاله حاضر به بررسی شایستگی‌ها و میزان افتادگی سقف‌های کرومیت و استروفیوم (Styrofoam) در سازه‌های بتنی می‌پردازد. از آنجا که در بسیاری از ساختمان‌ها و بناها، کرومیت و استروفوم مورد استفاده در سقف‌ها، باید با توجه به الزامات آنها اجرا شود، هر کدام از آنها مزایا و روش اجرایی خاصی دارند که باید به آن توجه کافی شود. به طور کلی، تیرچه پیش ساخته به صورت اتصال کوتاه با بلوک‌ها در سقف‌های ساخته شده با کرومیت و بتن، در صورت طراحی، محاسبه و اجرای صحیح، به دلیل ضخامت بلوک‌های سقفی، لرزش کمتری نسبت به سقف‌های ساخته شده با بتن و کامپوزیت دارند.
اما این یک موضوع کلی است و در شرایط و کاربری مختلف متفاوت هستند. به عنوان مثال، لرزش سقف‌های کامپوزیت در مواردی که زیر هر دو تیر اولیه و فرعی در حین بتن ریزی قرار گیرند، بسیار کمتر خواهد بود. لرزش سقف‌های ساخته شده با بلوک‌های سبک قدیمی و تیرهای پیش ساخته بتنی از جنس استیل کامپوزیت نیز نسبت به سایرین از این نوع کمتر است. ساخت سقف و اجرای پلیمر پلی استایرن باعث می‌شود تا این سقف‌ها عایقی در برابر رطوبت، گرما و عایق صوتی باشند که این ماده در کارخانه‌های پتروشیمی تولید می‌شود.
این ماده در وزن حجمی بسیار کمی (1.04 تا 1.09 گرم در سانتی‌متر مکعب) در درجه‌بندی مختلف ریز و درشت وجود دارد که به شکل گرانول، ورق و بلوک با اندازه و ضخامت‌های مختلف قابل اجرا است. قطع آن با دستگاه‌های برش یا با سیم داغ کار ساده‌ای است. در این زیر نکاتی در مورد سقف‌های کرومیت و استروفیوم آورده شده و مزایا و مضرات آنها در سازه‌های بتنی مورد بررسی قرار گرفته است.
امروزه انواع متریال برای ساخت و سازها مورد استفاده قرار می‌گیرد، برخی از آنها به شکل ساختمان‌های اسکلت فلزی و برخی دیگر با استفاده از بتن ساخته می‌شوند. روش‌های مختلفی برای اجرای سقف‌ها از قبیل تیرچه‌های بتنی پیش ساخته، تیرچه فولادی، کامپوزیت با تیرچه کرومیت و تیرچه با استروفیوم وجود دارد و هر کدام دارای مزایا و مضراتی هستند، در این سری از مقاله‌ها به طور کامل ذکر شده و مباحث مربوط به آن ارائه خواهد شد.
کیفیت مواد نقش مهمی در ساختارهای این سقف‌ها دارد که بعدا به آنها خواهیم پرداخت. فرآیند تولید تیرچه‌های کرومیت خصوصا فرآیند جوشکاری آنها از مهم‌ترین مواردی است که در مقاومت تیرچه نقش مهمی دارد و باید به آن توجه ویژه‌ای شود. علاوه بر جوشکاری، موارد مختلفی در کیفیت این تیرچه‌ها نقش دارند، مانند همپوشانی زیگزاگ، ابعاد جوشکاری و فواصل جوشکاری، مراحل زیگزاگی بر اساس محاسبات، کنترل دمای محیط و بررسی‌های جوشکاری منظم، که همه قابل توجه است.
بنابراین یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده تیرچه‌ها جوشکاری نادرست آنها است. استفاده از جوشکاری تک فاز در بسیاری از کارگاه‌های غیر مجاز بسیار رایج بوده که این امر باعث بی ثباتی جوش می‌شود. همچنین افزایش بیش از حد آمپر جوش باعث ذوب شدن محل جوش شده و کاهش قابل توجهی در مقاومت تیرچه‌های جوش خورده به وجود می‌آورد.
مشکلات شایع دیگر در هنگام آماده سازی تیرچه‌های کرومیت، عدم رعایت در فواصل جوش، همپوشانی نامناسب زیگزاگ‌ها، عدم توانایی جوشکاری در زاویه‌های تنگ زیگزاگ در گوشه‌های فوقانی، یا عدم رعایت طول جوشکاری زیگزاگ، وصله نامناسب قطعات، رعایت نکردن محاسبات اولیه در مرحله زیگزاگی و حتی عدم دقت در هنگام تقویت خواهد بود. با توجه به عرض بیشتر بلوک‌های استروفیوم امکان قرارگیری آنها در سقف‌های کرومیت قابل قبول‌تر است، همچنین به دلیل بتن ریزی چندین سقف ساختمانی به طور همزمان، امکان شکستن بلوک در طبقات بالاتر، تعداد شکست‌های بعدی در طبقات پایین به ترتیب افزایش می‌یابد، که نیاز به تهیه بلوک‌های بیشتری است.
تیرچه انواع مختلفی دارد و هر کدام از آنها در سازه‌های مختلف کارایی دارند که یک نوع از آن تیرچه فلزی (کرومیت) است. این تیرچه‌ها از سه جزء اصلی تشکیل شده‌اند، بال تحتانی آنها از یک ورق با ضخامت 3 یا 4 سانتی‌متر و از جنس فولاد است و بال فوقانی آن از نبشی فولادی استفاده می‌شود. این بال‌ها با استفاده از میلگردهایی که به صورت زیگزاگ شکل گرفته‌اند به هم متصل می‌شوند.
می‌توان تیرچه‌های فلزی را نوعی از سقف پیش تنیده در نظر گرفت که در ساختمان‌های فلزی مورد استفاده زیادی دارند. این نوع از تیرچه مقاومت کافی برای تحمل وزن خود را دارد و در زمان اجرا نیازی به شمع نگهدارنده ندارد و برای ایجاد مقاومت لازم باید در زمان ساخت آنها، وزن این تیرچه‌ها را سنگین‌تر در نظر گرفت تا تیرچه کرومیت بتواند عملکرد مورد نظر را داشته باشد.
تیرچه فلزی به گونه‌ای است که هر متر مکعب بتن، قابلیت پوشش دادن 10 متر مربع از سقفی که با استفاده از این نوع از تیرچه ساخته شده‌اند را خواهد داشت. زمانی که از این نوع از تیرچه برای سقف ساختمان استفاده می‌شود، هزینه‌ها کمتر خواهد شد. فاصله میان دو تیرچه بتنی در سقف‌ها معمولا 50 سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود و اگر به جای استفاده از تیرچه بتنی، از تیرچه فلزی در ساخت سقف استفاده شود، می‌توان تیرچه‌ها را در فاصله 70 سانتی‌متری قرار داد. استفاده از تیرچه‌های فلزی باعث کاهش 30 درصدی هزینه‌ها می‌شود.
به خاطر این که در زمان ساخت، تیرچه‌ها با خیز منفی ساخته می‌شوند، زمانی که در محل نصب قرار می‌گیرند، نیازی به شمع نگهدارنده نخواهند داشت و مقاومت کافی برای تحمل وزن خود را دارند، مزاحمتی برای دیگر عملیات ساختمانی ایجاد نمی‌کنند و کارهای ساخت بدون وقفه ادامه پیدا می‌کند. کاهش زمان ساخت در بازگشت سریع‌تر سرمایه کمک می‌کند و از هزینه‌ها کاسته خواهد شد.
می‌توان تیرچه‌های چندین طبقه را در جای خود قرار داده و سپس عملیات بتن‌ریزی را انجام داد. با این کار زمان ساخت و هزینه‌های تجهیزات و کارگران کمتر شده و هزینه‌های ساخت کاهش پیدا می‌کند. تیرچه‌های فلزی وزن کمی دارند و در صورتی که در بین آنها از بلوک‌های یونولیتی استفاده شود، بار مرده ساختمان کمتر شده و در زمان طراحی، می‌توان از پایه‌هایی با ضخامت کمتر استفاده کرد.
به خاطر فاصله 70 سانتی‌متری بین دو تیرچه استفاده شده در سقف، لوله‌های مختلف تاسیسات ساختمان را به راحتی می‌توان از میان این تیرچه‌ها عبور داد و مانعی برای طراح ایجاد نمی‌کند. طراح، شبکه تاسیسات و لوله‌کشی از بهترین جای ممکن و بدون مزاحمت تیرچه‌های سقف می‌تواند کانال‌ها و لوله‌ها را عبور دهد.
منبع: http://tirche-khorramdezh.com/modulesPage.aspx?modulename=viewNews&newsID=20182
بسیاری از خانه‌ها با استفاده از تیرچه بتنی ساخته می‌شوند. این نوع از ساخت، مزایای مخصوص به خود را دارد و می‌توان از این نوع سقف برای بسیاری از کاربردها بهره برد. راه‌حل‌های مختلفی برای ساخت سقف برای خانه‌ها وجود دارد و هر کدام مزایا و محدودیت‌های مخصوص به خود را دارند.
اما با وجود مزایایی که سقف‌های ساخته شده از تیرچه‌های پیش ساخته بتنی دارند، می‌توان با استفاده از تیرچه‌ها، در زمانی کم و به آسانی مراحل مختلف ساخت سقف را انجام داد. سقف‌هایی که با استفاده از تیرچه ساخته می‌شوند، در صورتی که مطابق با کمیته استاندارد ساختمان اجرا شوند، عمر طولانی با مزایای مخصوص به خود را دارند. در زیر مزایای استفاده از این نوع از تیرچه برای ساخت سقف آورده شده است.
می‌توان از تیرچه بتنی برای ساخت سقف خانه‌های مسکونی و محیط‌های اداری استفاده کرد. با تغییر در فاصله بین دو تیرچه، می‌توان مقاومت مورد نظر را ایجاد کرد. این نوع از سقف برای ساخت بسیاری از سازه‌ها مناسب است و به راحتی می‌توان برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. این به این دلیل است که آنها می‌توانند مسافت‌های طولانی‌تری را تحت پوشش داشته باشند و از بارهای تحمیل شده بیشتری پشتیبانی کنند. با این حال، در صورت استفاده از تیرچه‌های استاندارد، می‌توان از آنها در سقف‌هایی با دهانه بزرگ نیز بهره برد.
می‌توان از تیرچه‌ها برای کف گاراژ و یا پارکینگ‌های ساختمان‌های مسکونی استفاده کرد. در چنین سازه‌هایی فاصله بین تیرچه‌ها کمتر در نظر گرفته شده و در برخی از مواقع از دو تیرچه در کنار هم استفاده می‌شود. در صورت طراحی صحیح و در نظر گرفتن فاصله مناسب بین دو تیرچه، این سقف‌ها به راحتی می‌توانند بارهای وارد شده مختلف را تحمل کنند و آسیبی به آنها وارد نشود.
سقف‌های ساخته شده با تیرچه بتنی در صورت استفاده از پانل حرارتی مناسب، سطح بالایی از عایق حرارتی و مقاومت در برابر آتش را فراهم می‌کنند. دلیل این امر این است که بتن یک ماده غیر قابل احتراق است (یعنی نمی‌سوزد) و بالاترین طبقه‌بندی مقاومت در برابر آتش را طبق EN 13501-1: 2007- A1: 2009 دارد. این خصوصیات، بتن را به عنوان یک راه‌حل نسبتا کم هزینه برای کفپوش‌ها فراهم می‌کند که باعث می‌شود تمامیت ساختاری سقف در آتش‌سوزی باقی بماند و همچنین به نگهداری بسیار کمی نیاز دارد.
سیستم‌های سقف تیرچه‌ای به طور خاص برای افزایش بهره‌وری در فرایند ساخت طراحی شده‌اند. آنها در هر شرایط آب و هوایی امکان ساخت سقف‌هایی ایمن را با سرعت و به راحتی فراهم می کنند، در عین حال نیاز به کارهای گسترده آماده سازی را کاهش می‌دهند. از آنجا که این سیستم ساخت سقف به امکانات خاصی برای نصب احتیاج ندارد، این باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه در طول عملیات ساخت ساختمان می‌شود. عملیات قرار دادن تیرچه بر روی سقف، زمان زیادی نیاز ندارد و می‌توان به راحتی در بین آنها از پرکننده‌های متفاوتی مانند، بلوک، یونولیت و یا مصالح ساختمانی دیگر بهره برد.
یک سقف ساخته شده از تیرچه بتنی به دلیل تراکم بتن، می‌تواند به کاهش انتقال صدا از طبقات فوقانی به اتاق‌های زیر و یا برعکس کمک کند. این سقف‌ها صداهایی از قبیل حرکت افراد و یا صداهای ایجاد شده از پایه مبلمان را به طبقه زیرین انتقال نمی‌دهند و به ایجاد یک خانه آرام کمک می‌کنند. در ساختمان‌های اداری که افراد زیادی تردد می‌کنند، اگر سقف با استفاده از تیرچه بتنی ساخته شده باشد، هیچ صدایی به طبقه پایین منتقل نمی‌شود.
برای تهیه انواع تیرچه ساخته شده با توجه به استانداردها می‌توانید با تیرچه خرم دژ تماس بگیرید تا محصولاتی باکیفیت را دریافت کنید.
این نوع یکی از رایج‌ترین نوع تیرچه مورد استفاده در ایران است که اکثر مهندسین در هنگام ساخت و ساز از این نوع از تیرچه استفاده می‌کنند. این نوع از تیرچه به نام‌های متفاوتی مانند، خرپای تیرچه، خرپای میلگردی یا تیرچه خرپایی شناخته می‌شود. خرپا در این نوع از تیرچه‌ها از میلگرد است و بسته به مقاومت مورد نیاز باید از میلگرد مناسبی استفاده کرد. انجمن تیرچه و بلوک همواره در پی تدوین استانداردهایی برای ساخت و اجرای بهتر تیرچه‌های تولیدی توسط تولیدکنندگان است.
تیرچه‌ها را با استفاده از مواد مختلفی می‌سازند و در صورتی که برای ریختن پاشنه از قالب‌های سفالی در هنگام بتن‌ریزی استفاده شود، به این نوع از تیرچه، تیرچه خرپایی با کفشک گفته می‌شود. در برخی از ساختمان‌ها از انواع پیش فشرده استفاده می‌شود. در تیرچه‌ها که از میلگرد در ساختمان آن استفاده شده، قبل از این که بتن‌ریزی انجام شود، میلگردها کشیده می‌شوند. کشش میلگردها تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که بتن در قالب ریخته شده و خشک شود. زمانی که بتن خشک شد، میلگردها را رها می‌کنند، بدین ترتیب در زمان ساخت، تیرچه‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند.
تیرچه از چند جزء تشکیل شده که این اجزاء عبارتند از، میلگردی که در بالا قرار می‌گیرد، یک میلگرد نیز به صورت عرضی یا مارپیچ در طول این تیرچه‌ها ادامه پیدا می‌کند و آهنی که در پایین تیرچه مورد استفاده قرار می‌گیرد که در برخی از تیرچه‌ها این آهن با میلگردهایی که تحت کشش قرار می‌گیرند جایگزین می‌شود. میلگردهایی که در ساخت تیرچه مورد استفاده قرار می‌گیرند باید در یک حد استاندارد باشند تا بتوان از تیرچه مقاومت مورد نظر را انتظار داشت.
در بالا یک میلگرد قرار داده می‌شود که قطر این میلگرد باید بین 6 تا 12 میلیمتر باشد. در صورتی که میلگرد مورد استفاده قطری نزدیک به 12 میلیمتر داشته باشد، باید این میلگرد در ارتفاعی قرار داده شود که در بتن پوشش قرار بگیرد یا به عبارت دیگر، قدری بالاتر از بلوک باشد. میلگرد دیگری که در عرض به صورت مارپیچ قرار داده می‌شود نیز نباید قطر کمی داشته باشد، تا بتواند نیروهای برشی سقف را تحمل کند و در مقاومت کلی سقف تاثیری نگذارد.
قطر میلگرد عرضی نیز باید از استانداردها پیروی کند و این استانداردها این قطر را بین 5 تا 10 میلیمتر مشخص کرده‌اند و حداکثر فاصله بین آنها نباید بیشتر از 20 سانتی متر باشد. میلگردهای کششی که در پایین تیرچه مورد استفاده قرار می‌گیرند، بارهای سقف را تحمل می‌کنند و برای این کار باید از مقاومت کافی برخوردار باشند. در هر کدام از تیرچه‌ها باید این میلگردهای کششی حداقل 2 عدد باشند و میلگردهای کششی نیز باید فطری بین 8 تا 16 میلیمتر داشته باشند.
یکی از مواردی که در مقاومت کلی تیرچه خرپایی تاثیرگذار خواهد بود، چسبندگی بتن به فولاد است. در تیرچه‌ها، بتن به میلگردهای فولادی باید چسبندگی لازم را داشته باشد. برای به دست آوردن چسبندگی بالا، میلگردهای مورد استفاده در ساخت تیرچه‌ها از انواع عاج‌دار است. عاج میلگرد، چسبندگی بهتری ایجاد می‌کند.
در صورت رعایت این نکات، به تخریب و بتن‌ریزی مجدد نیازی نخواهد بود. در ابتدا باید تعداد آرماتورها و فاصله آنها از هم بررسی شود. فاصله بین خاموت‌های تیر باید طبق طرح سازه باشد و اولین خاموت باید در بالای ستون قرار بگیرد. خیز منفی را نیز باید مورد توجه قرار داد. قالب‌ها باید بررسی شوند تا هیچ ماده اضافه‌ای مانند، شن، ماسه، فوم و غیره در آنها نباشد.
کلاف‌های عرضی نیز باید چک شوند و فاصله بین شمع‌های نگهدارنده نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. سازنده قبل از بتن‌ریزی، بلوک‌ها را باید خیس کند. آرماتورهای تقویتی نیز باید کنترل شوند. باید آرماتورهای حرارتی و تقویتی نیز کنترل شوند. قالب باید به گونه‌ای باشد که هیچ نشتی نداشته باشد.